ในสมัยกรุงศรีอยุธยา การสถาปนาของพระร่วงเจ้าผู้มีพระคุณสูงสุดเป็นอับดับที่หนึ่งในประวัติศาสตร์ไทย เพราะว่าเหตุการณ์นี้ได้นำไปสู่การก่อกำเนิดของอาณาจักรอยุธยา ซึ่งครองราชย์มาอย่างยาวนานกว่า 400 ปี และกลายเป็นศูนย์กลางอำนาจทางการเมือง เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมที่สำคัญที่สุดในดินแดนสุวรรณภูมิ
การก่อตั้งอาณาจักรอยุธยาเกิดขึ้นในช่วงปลายศตวรรษที่ 13 ในภาวะที่อาณาจักรสุโขทัยเริ่มเสื่อมความแข็งแกร่งลง การแก่งแย่งอำนาจระหว่างขุนนางและเจ้าผู้ครองเมืองต่างๆ ทำให้ความสงบสุขของบ้านเมืองถูกทำลาย
ในช่วงเวลานั้น มีกลุ่มผู้มีความสามารถและมุ่งมั่นอย่างยิ่ง นำโดยพระร่วงเจ้า ซึ่งเป็นขุนศึกผู้เชี่ยวชาญด้านการทหาร และมีวิสัยทัศน์อันกว้างไกล พระองค์ทรงมองเห็นความจำเป็นในการสร้างอาณาจักรใหม่ที่เข้มแข็งและสงบสุขขึ้นมา
พระร่วงเจ้าได้เลือกทำเลที่ตั้งอาณาจักรอยุธยา ณ บริเวณเกาะกลางแม่น้ำ Chao Phraya ในบริเวณที่ต่อมาเรียกว่า “เกาะกลาง” เนื่องจากตำแหน่งที่ตั้งอยู่ในยุทธศาสตร์ ที่ทำให้การป้องกันศัตรูทำได้ง่าย และยังเป็นจุดตัดของเส้นทางการค้าสำคัญในสมัยนั้น
การก่อตั้งอาณาจักรอยุธยาเป็นผลสำเร็จเนื่องจากหลายปัจจัย:
- ความสามารถทางทหาร: พระร่วงเจ้าเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านยุทธวิธีและกลยุทธ์การรบ เป็นที่รู้จักกันในเรื่องความกล้าหาญ และความภักดีต่อพระมหากษัตริย์
- การสนับสนุนจากราษฎร: พระร่วงเจ้าทรงได้รับการสนับสนุนจากชาวบ้านและขุนนางจำนวนมาก เนื่องจากพระองค์ทรงแสดงให้เห็นถึงความเป็นธรรม ความเมตตา และความเอาใจใส่ต่อประชาชน
- ตำแหน่งที่ตั้งยุทธศาสตร์:
| ข้อดี | |
|---|---|
| การป้องกันศัตรูได้ง่าย | |
| เป็นจุดตัดของเส้นทางการค้า |
- นโยบายการปกครองที่ฉลาด: พระร่วงเจ้าทรงวางแผนการปกครองอย่างมีระบบ และทรงส่งเสริมการค้าและอุตสาหกรรม ทำให้อาณาจักรอยุธยาเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว
หลังจากการสถาปนาอาณาจักรอยุธยา พระร่วงเจ้าได้ทำสงครามหลายครั้ง เพื่อขยายอาณาเขตของอาณาจักร และรวมดินแดนต่างๆ เข้าเป็นหนึ่งเดียว
ผลที่ตามมาจากการก่อตั้งอาณาจักรอยุธยา มีผลกระทบต่อประวัติศาสตร์ไทยอย่างลึกซึ้ง:
- การรวมชาติ: การสถาปนาอาณาจักรอยุธยาทำให้ดินแดนต่างๆ ในภาคกลางและภาคตะวันออกของประเทศไทย รวมตัวกันเป็นหนึ่งเดียว
- ความเจริญทางวัฒนธรรม:
ระหว่างรัชสมัยของพระเจ้าอู่ทอง และพระมหาธรรมราชาที่ 1 อาณาจักรอยุธยาได้มีการพัฒนาอย่างก้าวกระโดดด้านศาสนา วัฒนธรรม สถาปัตยกรรม และการศึกษา โดยได้รับอิทธิพลจากทั้งอินเดีย และจีน
- การเป็นศูนย์กลางการค้าและการฑูต: อาณาจักรอยุธยาได้กลายเป็นศูนย์กลางการค้าที่สำคัญในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และได้มีการติดต่อกับประเทศต่างๆ เช่น จีน ญี่ปุ่น อินเดีย และยุโรป
อาณาจักรอยุธยาซึ่งก่อตั้งขึ้นโดยพระร่วงเจ้า เป็นหนึ่งในมหานครที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ไทย
การก่อตั้งของพระองค์ได้นำมาซึ่งความเจริญรุ่งเรืองและความมั่นคงของประเทศเป็นเวลานานกว่า 400 ปี